Η ερώτηση του ενός εκατ. δολλαρίων.
Πριν λίγο άκουγα το νέο επεισόδιο του metablogging podcast στο οποίο ο Νίκος Αναγνώστου είχε 3 καλεσμένους από το χώρο του Social Bookmarking – εκπροσωπούσαν το Cull.gr και το Buzz. Η κουβέντα ήταν πολύ ενδιαφερουσα και έμαθα πράγματα πολύ ενδιαφέροντα που δεν γνώριζα. Κάπου στη μέση της κουβέντας ο Νίκος διαπίστωσε
…και είναι λίγο καυμός μου γιατί το πράγμα δεν έχει προχωρήσει αρκετά….
Βέβαια, ο Νίκος αναφερόταν κυρίως στην έλλειψη πηγών με περιεχόμενο οι οποίες θα προωθηθούν σε social bookmarking sites. Στο ίδιο πρόβλημα εστίασαν και οι απαντήσεις των συνομιλητών. Στάθηκαν δηλαδή στην ελλειψη σωστής δικτυακής παρουσίας των μεγάλων mainstream sites. Όμως, με 20.000 ενεργά blogs σήμερα δεν θα έπρεπε να έχουμε τέτοιο πρόβλημα. Εκεί μέσα παράγεται σήμερα περιεχόμενο ικανό να συντηρήσει πολλά Cull ή Buzz.
Όμως δεν αξιοποιείται, και θα προσπαθήσω να εστιάσω στο λόγο που γίνεται αυτό. Καταλαβαίνω ότι όλοι όσοι ξεκίνησαν τέτοιου είδους υπηρεσίες το έκαναν εμπνευσμένοι από την τεράστια επιτυχία του Digg.
Λογικό. Αν πέτυχε εκεί, γιατί να μην πετύχει κι εδώ.
Όμως νομίζω ότι παρόμοιες προσπάθειες βασίζονται σε λάθος εστίαση. Ξεκινάς μια νέα επιχειρηματική προσπάθεια, και το πρώτο που πρέπει να απαντήσεις είναι: ποιό είναι το πλεονέκτημα σου. Συνήθως σε όλα τα τεχνολογικά startups η ιδέα είναι ότι το πλεονέκτημα είναι η τεχνολογία. “Το κάνω καλά” ή “θα το κάνω καλύτερα από τους άλλους“.
Επίσης ως βασικό πλεονέκτημα θεωρείται ο χρόνος. “Αν προλάβω και το κάνω πρώτος έχω πιάσει τους early adopters“.
Όμως, η τεχνολογία αντιγράφεται γρήγορα – η γνώση της διαδίδεται με απίστευτυς ρυθμούς. Το να σε αντιγράψουν είναι απλά θέμα ελάχιστου χρόνου. Επίσης το χρονικό πλεονέκτημα είναι πολύ αδύνατο. Δείτε τη Google. Αυτός που μπαίνει δεύτερος ή τρίτος σε μια αγορά πολλές φορές έχει πλεονέκτημα γιατί ξέρει τα αδύνατα σημεία σου και (αν είναι ικανός) μπορεί να σε χτυπήσει πριν το πάρεις χαμπάρι.
Εκεί που υστερεί ο μέσος Έλληνας τεχνολογικός επιχειρηματίας (κατά την ταπεινή μου άποψη) είναι η αδυναμία του να εστιάσει σε μια μικρή εξειδικευμένη αγορά. Σε ένα συγκεκριμένο κύκλο ανθρώπων οι οποίοι γρήγορα θα δημιουργήσουν μια κοινότητα μέσα στην οποία θα λειτουργήσουν τα word of mouth dynamics.
Συνήθως όλοι μπαίνουμε στον πειρασμό να πιάσουμε όλους τους δυνητικούς πελάτες, να ικανοποιήσουμε όλες τις αγορές. Και είναι ένας πειρασμός δυνατός.
“Γιατί να μην φέρω κοντά μου τους geeks, αλλά και τους πολιτικοποιημένους, και όσους ασχολούνται με τα Media, κλπ.”
Λογικό. Δεν θέλεις να “εκχωρήσεις” κοινό σε πιθανούς ανταγωνιστές.
Όμως, ο ένας και μοναδικός λόγος που το Digg πέτυχε ήταν η ακριβώς αντίθετη λογική. Εστίασε στην κοινότητα των Geeks. Έχτισε σιγά – σιγά μια φανατική ομάδα από diggers η οποία ακολουθήθηκε από ένα φανατικό κοινό με παρόμοια ενδιαφέροντα που παρακολουθούσε και ψήφιζε. Τα word of mouth dynamics λειτούργησαν καταλυτικά.
Ο Kevin Rose (μια επιχειρηματική ιδιοφυϊα σύμφωνα με πολλούς) έκανε κυριολεκτικά “κατάληψη” σε ένα συγκεκριμένο hive – έναν κενό (από ανταγωνιστές) χώρο γεμάτο με ανθρώπους που έχουν ίδια ενδιαφέροντα. Που ο ένας μιλάει με τον άλλον, που αναφέρεται στον άλλο, που κάνει links και προτείνει στον άλλο. Και όταν κατέλαβε αυτό το hive και κέρδισε την προσοχή της κοινότητας είχε την ευκαιρία να επεκταθεί και σε “διπλανούς” χώρους. Και αυτό προσπαθεί να κάνει τώρα.
Παράλληλα, όλες οι ανταγωνιστικές προσπάθειες είχαν το ίδιο χαρακτηριστικό. Την εστίαση σε ένα συγκεκριμένο κοινό. Κυρίως αυτές που πέτυχαν.
Για τον ίδιο λόγο κι εγώ δεν χρησιμοποιώ τέτοιες υπηρεσίες. Τα θέματα που με ενδιαφέρουν έντονα έχουν να κάνουν με το web 2.0 και τα Social Media. Ξέρω ότι αν κάνω μια βόλτα από εκεί σπάνια θα βρω κάτι (για μένα) ενδιαφέρον. Επίσης δεν θα καταχωρήσω κάτι που μου αρέσει γιατί ξέρω ότι πολύ λίγοι (από τις συγκεκριμένες κοινότητες) ενδιαφέρονται για αυτά τα θέματα.
Γιατί όλα έχουν να κάνουν με κοινότητες. Τα Social Media είναι κοινότητες. Και πριν μια κοινότητα γίνει πολύ μεγάλη ώστε να τους χωρέσει όλους (βλέπε Facebook) πρέπει να ξεκινήσει από πολύ μικρή ώστε να χωρέσει μόνο “τους δικούς μας” (βλέπε Facebook).
Αν ήμουν το Cull, το Buzz, ή άλλη παρόμοια υπηρεσία θα εστίαζα σε ένα κοινό. Στην ανάγκη θα “έδιωχνα” (με τον τρόπο μου) όσους δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές της κοινότητας που θέλω να χτίσω.
Μικρός πόνος, μπρος στα κάλη της μακροπρόθεσμης επιτυχίας…
Οι νεώτεροι δεν γνωρίζαμε την ύπαρξή του. Κάποιοι από τους παλαιότερους, ωστόσο, σιγοψυθίριζαν: ‘Έχουν ξαναγίνει παρόμοιες απόπειρες. Θυμάστε το First Tuesday;’